Getirisi yok, götürüsü çok bir eylem: Instagram'a erişim durduruldu. Kibarlığı bırakalım, Instagram ülkemizde yasaklandı. Bu kararın bizden ne götüreceğine bakalım...
Veriler ortada... İnsanlar internette her gün ortalama 6 saat 44 dakika zaman geçiriyor. Türkiye'de ise bu süre ortalamanın üzerinde: 6 saat 57 dakika. Ne kadarı faydalı zamandır bilmem ama milletçe online olmayı seviyoruz.
Dünya genelinde internetteki zamanın 2 saat 23 dakikası sosyal medyada geçiyor. Facebook, Instagram, Tik Tok, Linkedin... Aklınıza gelen tüm sosyal mecralar bu süreye dahil. Ülkemizde bu süre günlük 2 saat 44 dakika. Yani aynı zamanda sosyal medyacıyız.
Tik Tok'ta 37 milyon 700 bin Türk var. Facebook'ta 34 milyon, X'te 20 milyon 670 bin. Favori mecramız ise Instagram. Tam tamına 57 milyon 100 bin Türkiye kökenli hesabımız bulunuyor bu mecrada. Özetle biz, en çok Instagram'ı seviyoruz. Ve bugün itibarıyla bizim için Instagram yok. 4 Ağustos ile beraber Instagram 3 gündür erişime kapalı. Türkiye'nin Instagram'a girmesi yasak.
Kendi kendine yasak koymak...
Türk halkına Instagram'ı yasaklayan, mecranın sahibi META ya da şirketin bağlı olduğu ülke olan Amerika Birleşik Devletleri değil. Instagram'ı yasaklayan otorite Türkiye. İronik şekilde erişimi yasakladığı halk da kendi halkı.
Türkçe Sözlük "yasak" kelimesini şöyle tanımlıyor: Bir işin yapılmasına karşı olan yasal veya yasa dışı engel. Yani şu an yasal olarak engellenmiş durumdayız. Kelimenin bir diğer anlamı da şöyle: Yapılmaması istenmiş olan; yok, memnu, haram. Kullanmayı en çok sevdiğimiz sosyal medya, bugün itibarıyla bize haram.
Sebebi ne olursa olsun, bu doğru bir karar mı diye düşünürken, Instagram'ı yasaklayan ülkelerin listesine bakmak yeterli olur sanırım:
01. Çin
02. Kuzey Kore
03. Rusya
04. İran
05. Bangladeş
Stratejik olarak doğru hamle...
Instagram'a erişim neden durduruldu... İnternette kararın Türk otoritelerin saldırıda hayatını kaybeden Hamas lideri Haniye'yle ilgili postlara sansür uygulandığı için alındığını konuşuluyor. Kararı veren ve uygulayan BTK ise Instagram'a erişim engelinin katalog suçlara uymadığı gerekçesiyle getirildiğini söylüyor.
Katalog suçlar; çocuğa karşı cinsel istismar, intihara sevk etme, Atatürk'e hakaret gibi içeriklerin çıkarılması noktasında zorluğu kapsıyor. Hangisi doğru... Ortada gerçekten bir katalog suçu var mı... Emin değilim. Elimizdeki gerçek 3 gündür Instagram'a giriş yapamıyor oluşumuz.
Instagram'ın ülkemizin resmi otoritelerine sansür uyguladığını gerçek kabul edersek, stratejik akıl bize kademeli olarak şunları yapmayı telkin eder...
01. Instagram'ın sahibi META'ya resmi bir devlet uyarısı geçilir
02. META yetkilileri toplantıya çağrılır ve resmi olarak uyarılır
03. Sansürün durdurulması talep edilir
04. Sansür sürüyorsa Türkiye Cumhuriyet'i META'ya resmi protesto çeker
05. Tepki olarak tüm resmi IG hesapları kapatılır - mecraya kurumsal tavır konur
06. Daha da ileri gitmek istersek, yasalara uygun olarak META'ya para cezası kesilir
07. META uluslararası medya kanun koyucularına ve deneticilerine şikayet edilir
Biraz daha düşünürsek eminim bu listeye birkaç madde daha ekleyebiliriz. Ancak bunların ötesinde Instagram'ı komple kapatırsak ne olur? META ne kaybeder? Biz ne kaybederiz? İşte burası karışık.
Fare dağa küserse...
Instagram 2023 yılında, sadece Amerika pazarında yaklaşık 40 milyar dolar gelir elde etti. Sadece bu ülkeden elde ettiği gelir, Türkiye'deki tüm medya yatırımlarının kat be kat üzerinde. Instagram'ın dünya genelinde elde ettiği reklam geliri ise 50.5 milyar dolar civarında. Instagram, yıllık 238 milyar dolar reklam geliri üreten Google'dan sonra dünyanın en büyük reklam mecrası konumunda. Youtube'un da önünde.
Instagram için en önemli pazar görüldüğü gibi Amerika Birleşik Devletleri. Türkiye ise gelişen bir piyasa olsa da şirket için kritik bir önem taşımıyor. Yani Instagram'ı reklam gelirini keserek cezalandırmak mümkün değil.
Aksine bu mecrayı ana iletişim kanalı olarak kullanan onbinlerce küçük işletme var. Başta gayrimenkul sektörü olmak üzere IG büyük Türk reklamverenler için de hayati bir mecra konumunda. Ekonomik kriz sebebiyle daha pahalı olan konvansiyonel mecralara olan talep azalmış durumda. Dijital pazarlama bugün, her markanın ana reklam kanalı konumunda.
Instagram elbette tek sosyal medya kanalı değil. Bizim gibi reklamcıların elinde Youtube, Twitter, Tik Tok ve Facebook gibi farklı gereçler var. Ancak söz konusu olan e-ticaret ve form toplama operasyonu ise Instagram açık ara en verimli mecra. Ve biz bugün, bindiğimiz dalı kendi elimizle kesmiş durumdayız.
Instagram'ın kapatılması nedeniyle ülkemizde oluşan ticaret açığının günde 2 milyar TL olduğu söyleniyor. 3 günde 6 milyar TL kayıp. Üstelik satışların zaten düşük olduğu, ticaret yapmanın her geçen gün zorlaştığı sıkışık bir piyasada.
Bu parayı kim yerine koyacak? İşini merkezi olarak IG üzerinden yürüten küçük işletmelerin zararını kim karşılayacak? Yasak devam ederse, online dükkanlarını kapamak zorunda kalacak olan girişimcilere kim yeni bir iş verecek? (İşin doğasından pek haz etmesem de) Bu mecrayı dükkanı haline getirmiş influencerlar iş bulmak için kime gidecek? Büyük işletmelerin kaybolan zamanını kim telafi edecek?
Mark Zuckerberg mi?
Joe Biden mı?
İlber Ortaylı mı?
Erşan Kuneri mi?
Allah hepimize akıl fikir versin.
Comments