Aklınızda ve kalbinizde marka yaratmak mı var? O halde beni can kulağıyla dinleyin. Yapabilmek için, önce yapamayanları sıralayalım.
Marka yapamayanlar listesine en üzücü gerçekle başlayalım: Türkler marka yapamaz. Türk olduğuma göre, ben de bu listedeyim. Senede 100'e yakın markayla çalışıyorum. Ortalama 20 markalama projesi üstleniyorum. Üstelik bu işi neredeyse 20 yıldır yapıyorum. Yine de listedeyim.
Gerçekçi olalım... Brand Finance her yıl, dünyanın en değerli 500 markası listesini yayınlar. Şirketlerin yarattıkları yumuşak gücü; elle tutulmayan gözle görünmeyen soyut değeri ölçer. Bu listede hiçbir zaman bir Türk şirket olmadı. Hala da yok.
İçeriye bakarsanız herkes marka... Yetmez bir de dünya markası diyoruz kendimize. Yok öyle bir şey. Gerçekte dünya çapında değere sahip, daha doğrusu ilk 500'e girebilmiş bir markamız yok.
Brand Finance objektif bir kuruluş. Değerleme kriterleri oldukça profesyonel. Sonucun politik bir tarafı yok. Yani bizi engelleyen dış güçlerden, Türkiye düşmanlarından söz edemeyiz. Önümüzdeki yegane engel kendimiziz.
Acı ama gerçek... Markalama mevzusunda 50 yıl gerideyiz. Soyut şeyler ekonomisinden anlamıyoruz. Yaratıcıyız ancak devamlı değiliz. Pratik zekalıyız ancak istikrarlı değiliz.
Bu durumu aklımızın bir köşesine koyalım ve hızlanalım... Madde madde gidelim.
Sadece para kazanmayı düşünenler marka yaratamaz. Çünkü para sonuçtur. Oysa sizin nedene odaklanmanız, hedef kitleniz için gerçekten fayda üretmeniz gerekir.
Yalnızca daha iyisini üretenler marka olamaz. Üretmek önemlidir. Kalite de öyle. Kaliteli üretim sizi başarılı bir işletme yapar. Ancak marka olmak için ötesi gerekir. Kilit kelime farklılaşmaktır. Bu nedenle bolca ürün ve üretim anlatmak yeterli değildir. Mesele ürünün ötesi yani ideolojinizdir.
Başkasına benzemek en büyük hatadır. Kendiniz olmanız gerekir. Ne yabancı isim, ne İtalyan stili, ne de Güneşli merkezli şirketinize Amerikan havası vermek sizi marka yapmaz. Tüketici akıllıdır. Kopyayı hemen anlar.
Düşük sermaye ciddi bir engeldir. Az parayla iş sahibi olabilirsiniz. Ancak marka olmak maraton koşmayı gerektirir. Bitiş çizgisini nefesi bol olan koşucular görebilir.
Instagram sizi marka yapmaz. Facebook da. Twitter veya Youtube da. Bir yerinizi açar, komiklik yapar ya da absürt işlerle takipçi kazanabilirsiniz. Ancak takip edilen olmak sizi değerli kılmaz. Marka demek değer demektir.
Kısa sürede marka olunmaz. 5 hatta 10 yıllık planlarla çalışanlar marka olur.
Online satış yapmak, dijital dönüşüm anlamına gelmez. İşinize internet satışı eklemek ya da sadece internetten satan bir iş kurmak, adı üzerinde kanal yönetimidir. Biz online iş yapıyoruz, çabuk markalaşırız doğru bir düşünce değildir.
İndirim sizi marka yapmaz. Diğer promosyonlar da öyle. İlla ki satarsınız. Ancak %99 sattığınızla kalırsınız. Hatta indirim size yapışır. Alıcınız için kötü alışkanlığa dönüşür.
Güzel logo tasarlayınca ya da havalı bir slogan yazınca marka olunmaz. Temel çıkış noktası, rekabet avantajınızı yansıtan değer önermesidir. Bunu isminizden cisminize, yönetim şeklinizden işe alım kararlarınıza, dekorunuzdan iletişiminize, şirketinizin iç ve dış tüm temas noktalarına yansıtmanız önemlidir.
Reklam sizi marka yapmaz. Yapsaydı bunca para harcayan reklamverenlerimiz en değerli markalar listesinde yer bulurdu.
Peki nasıl marka olunur?
Fazlasını anlatmak şimdilik zevke girer. Sonraya bırakalım.
Haa unutmadan... Bir de reklam ajansları marka yapamaz. Nedeni için linke tıklayabilirsiniz.
Bol şans.